- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
HIV virüsü teşhiste geç kalınırsa AIDS’e dönüşüyor Kuşku duyulduğunda derhal uzmana başvurulmalı…
Kendine özel bariz bir belirtisi olmayan HIV virüsü, teşhis ve tedavisinde geç kalınması durumunda son evrede AIDS’e dönüşüyor. HIV virüsünün 8 – 15 yıl kadar hiç belirti göstermeyebildiğini belirten uzmanlar, belirtisiz devrin virüsün bedende çoğaldığı ve bulaştırıcılığın da azamî olduğu devir olması niçiniyle hastalığı tehlikeli hale getirdiğini vurguluyor. Uzmanlar, virüsün bilinenin bilakis yalnızca cinsel yolla bulaşmadığını ve hastaların ilaçlara fiyatsız ulaşabildikleri için kuşku duyduklarında vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşlarına başvurmalarını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Songül Özer, AIDS ve HIV hakkında değerlendirmelerde bulundu ve son derece değerli tavsiyeler paylaştı.
HIV1 daha yaygın görülüyor
HIV ve AIDS sözlerinin insanlarda baş karışıklığına yol açtığını belirten Enfeksiyon Uzmanı Dr. Songül Özer, “HIV nedir, AIDS nedir? İkisi tıpkı şey midir? Mikroorganizmanın, yani virüsün ismi HIV. AIDS ise bir sendromdur. Yani HIV taşıyan, bu mikroorganizmayı bedeninde bulunduran insanların, mikroorganizmayı aldıktan yıllar daha sonra bedenlerinde meydana gelen çeşitli enfeksiyonların oluşturduğu bir hastalık tablosuna verilen isim ise AIDS. özetlemek gerekirse mikroorganizma denildiğinde HIV’den, hastalıktan bahsetmek gerektiğinde de AIDS’ten bahsediyoruz. Bu ikisi içindeki fark budur. Bildiğimiz kadarıyla şu anda dünyada HIV1 ve HIV2 olmak üzere iki çeşit HIV var lakin daha fazlaca epidemiler yapan, yani salgın halinde görülen tipin HIV1 olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.
2019’da 25 bin kişi HIV virüsü taşıyordu
HIV’in ikinci tipinin daha epeyce Batı Afrika’da hudutlu kaldığını söz eden Özer, “Bütün dünyaya fazlaca fazla yayılmamış lakin HIV1 dünyada artık tüm ülkelerde görülebiliyor. 1984 yılında dünyada, 1985 yılında da Türkiye’de birinci hadise tespit edildi ve vakit içerisinde hadiseler artış gösterdi. Sıhhat Bakanlığı’nın Türkiye’de en son deklare ettiğı 2019 raporunda kan testiyle bakıldığında bedeninde bu mikrobu taşıyan kişi sayısının yaklaşık 25 bin civarında olduğu belirtiliyor. Hastalık 3 periyot halinde oluşuyor ve son devrine AIDS deniyor. AIDS niçinle tedavi bakılırsan şahısların de 2019 yılında yaklaşık 1900-2000 kişi civarında olduğu söyleniliyor.” sözlerini kullandı.
Hastalığa özgü bir belirti bulunmuyor
Dr. Songül Özer, insanların mikroorganizmayı bilinen en çok bulaş yolu olan cinsel yolla, kan ve kan eserleri yoluyla, organ nakli yoluyla yahut gebelikte HIV müspet olan annenin bebeğine aktarması yoluyla bedenlerine aldıklarını söylemiş oldu ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Bu mikroorganizma; teneffüs, yeme içme ve ağız yoluyla bedene girmez, girse de hastalık yapmaz. Bedene girdikten daha sonra çabucak belirti yapmaya başlıyor. 1 hafta 10 gün içerisinde bu hastalığa özgü belirtiler olmadığı için genel bir halsizlik, kırgınlık, yorgunluk, boğaz ağrısı yaşanıyor. kimi vakit yüksek ateş, nezle, grip hali üzere belirtiler olduğu için hastanın aklına HIV müspet olduğu yahut bu virüsü aldığı gelmiyor. Virüs bedene girdikten daha sonra kanda test edilebilir bir seviyeye gelmesi gerektiği için ortalama 3 ila 6 aylık bir süre geçmesi gerekiyor. Kişi bu süreç ortasında biriyle temas ettiğinde virüsü bulaştırır ancak kendi bedeninde da mikroorganizma sayısı az olduğu için bulaştırıcılığın ölçüsü az olur. Kanda tespit edilebilir seviyeye gelmesi aslında virüsün bedende olgunlaştığı manasına geliyor. Biz 6 ayı kesinlikle görmek isteriz. Kişi 3’ncü ayda negatifse temas ettiği kişinin de katiyetle HIV müspet biri olduğuna eminse kesinlikle 6. aydaki tespiti de görmek isteriz. 3’ncü ayda negatif çıktığında 6’ncı ayda da negatif çıkacak diye bir kural olmadığını söyleyebiliriz.”
Uzun vakit hiç belirti göstermeyebiliyor
Yaklaşık 8-15 yıl üzere uzun müddet hiç bir belirti görülmeyebildiğine dikkat çeken Özer, “Hastalığın tehlikeli olmasının niçini bundan kaynaklanıyor. Bu belirtisiz periyot aslında virüsün bedende çoğaldığı ve bulaştırıcılığın da azamî olduğu periyottur. İşte bu vakitte kişinin belirtisi olmadığı için toplumda yaygınlaşmaya başlıyor. Şayet korunma yollarını bilmez ve bu yollara uygun hareket edilmezse şahısta fırsatçı enfeksiyonlar başlıyor.” dedi.
HIV virüsü bedendeki T lenfositlerini tüketiyor
Enfeksiyon Uzmanı Dr. Songül Özer, HIV’in en kıymetli ziyanının bağışıklığı sağlayan bedendeki T lenfositlerini tüketmesi olduğunu söylemiş oldu ve kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Bu mikroorganizma lenfositleri tüketiyor. Yani lenfositlerin yalnızca HIV’e karşı değil, bütün mikroorganizmalara karşı olan yanıtını ortadan kaldırıyor. O yüzden AIDS’te hastaların mevti ortaya giren fırsatçı enfeksiyonlar niçiniyle gerçekleşiyor. Bir öteki deyişle HIV virüsü bedenin askerlerini tüketiyor. bu biçimde olunca HIV’i negatif olan insanlarda hayli yavaşça seyreden enfeksiyonlar, savunma sistemi bozulduğu için HIV olumlu olan şahıslarda vefata niye olan ağır enfeksiyonlara niye oluyor. O yüzden de bireyde geçmeyen ishaller, kilo kayıpları, önemli zatürreler ve tahminen sıradan bir nezle ya da grip yapacak olan mikroorganizma bu şahısta ağır zatürrelere niye olabiliyor. Örneğin bulantı ve kusmayla geçiştirilebilecek hastalık yapan bir virüs ya da bakteri, bu hastanın bedenine girdiğinde ağır ve geçmeyen, aylarca süren ishallere niye oluyor. Yani hastalık tablosu hayli ağırlaşıyor. Kimi fırsatçı enfeksiyonlar; ağız içerisinde yaralar, bedende açık yaralar, kanamalar kimi vakit epey önemli karaciğer, dalak, akciğer, böbrek tutulumları ve menenjit bile meydana getirebiliyor. Bu tablo olağan olarak hastanın bütün savunma sistemini güzelce bozuyor ve bu fırsatçı enfeksiyonlar da gereğince tedavi edilmezse maalesef hastayı kaybediyoruz. Natürel ki bu hayli geç tespit edilen yahut ortada rastgele bir biçimde doktora müracaat etmeyen, tedavi olmayan hastaların tablosu.”
Bütün ameliyatların öncesinde HIV testi yapılıyor
1986 yılında Sıhhat Bakanlığı’nın bulaştan korunma için epey değerli bir karar aldığını vurgulayan Dr. Songül Özer, “Bütün ameliyatlarda, ameliyat olmadan evvel bireye kan testi yapılarak bedeninde HIV virüsü taramasına başlandı. 8 – 15 yıllık bir süre belirtisiz ilerlediği için şahıslarda lakin şikayet olduğunda gelip test yaptırmasını beklemeden yapılan taramalarla HIV olumluluğu tespit edilebiliyor. Ameliyat olacak şahısların taranması, hem kişinin kendisi için tıpkı vakitte onu ameliyat edecek olan grubun sıhhati için epeyce kıymetli. Bulaştırıcılığı azaltmak için fazlaca değerli bir yol olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.
Virüse karşı artık daha epeyce ilaç üretiliyor
1990’lı yılların sonlarına yanlışsız artık engelleyemediğimiz ve bedenine bu mikrobu almış, kan testleriyle de müspet olduğu tespit edilmiş, artık fırsatçı enfeksiyonlar başlamış olan hastalar için iki, üç tane ilaç üretilmeye başlandığını belirten Özer, “Dünyadaki tüm bilim insanları bu hususta çalışıyor. Maalesef o periyotta hastaların ömür müddetlerini hayli uzatamıyorduk. Hastaya ‘Senin HIV testin olumlu çıktı’ dediğimizde, maalesef fazlaca ömrün kalmadı ve bu öleceksin demek üzere bir cümleydi. Ama bilhassa 2000’li yılların sonuna gerçek birfazlaca ilaç bir anda piyasaya sürüldü zira virüsün yapısını epey âlâ öğrendik. Virüsü fazlaca âlâ tanımak hem ilaç geliştirilmesi için tıpkı vakitte aşı çalışmaları için fazlaca değerli. Bu yüzden artık 2021 yılında elimizde birfazlaca anti-retroviral ilaç imkanımız var.” diye konuştu.
Hastalar ilaçlara fiyatsız erişebiliyor
Dr. Songül Özer, ‘Hastalar erken tarama testleri ile erkenden tespit edilebilirse ve bireyler de kendilerine kuşkulu rastgele bir temas hikayesi olduğunda çabucak bir tabibe müracaat ederek anti-HIV testi ile bedenlerinde antikor baktırırlarsa bu biçimde şüphesiz muvaffakiyet bahtı artıyor.’ dedi ve kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Bu durumda ilaçları da erken kullanmaya başlıyoruz. Hastanın hem ömrü uzuyor ve yaşadığı müddet boyunca ömür kalitesi artıyor. Yani fırsatçı enfeksiyonların önüne geçmiş oluyoruz. Bu anti-retroviral tedavide mikroorganizmaların sayısını yani HIV sayısını azaltmayı, fırsatçı enfeksiyonların başlamasını engellemeyi ve başladıysa olanları tedavi etmeyi amaçlıyoruz. Günümüzde mevcut olan ilaçlarla bunu büyük ölçüde başarıyoruz. Yani hastalarımız yüzde 100 hayatını kaybedecek diye bir kural yok. HIV ölümcül bir hastalık fakat muhakkak öldüren bir hastalık değil. Erken tespit edilirse ve gereğince gerçek ilaçlar kullanılırsa kurtulmak mümkün. Şu an Türkiye’de birfazlaca ülkede olmayan bir uygulama var. Anti-retroviral tedavi, Sıhhat Bakanlığı’nın geri ödeme kapsamında bulunuyor. Şayet bir tabibin muayenesi ve reçetesi kelam konusu ise hastalar bu sayede ilaçlara fiyatsız olarak erişebiliyorlar.”
Hastalık yalnızca cinsel yolla bulaşmıyor
Enfeksiyon hastalıkları uzmanlarının bir bakılırsavinin de HIV müspet olan şahısların morallerini yüksek tutmak ve onların toplumdan izole edilmemelerini de sağlamaya çalışmak olduğunu söz eden Özer, “HIV virüsünü taşıyan bir beşere sarılmakla, onunla kucaklaşmakla, tokalaşmakla, yanaklarından öpmekle, saçını okşamakla, birebir masada yemek yemekle, sohbet etmekle, birebir tuvaleti kullanmakla, birebir otobüste, otomobilde yahut trende seyahat yapmakla bulaşmadığını biliyoruz. Bu yüzden eski senelerda vebalılara ve cüzzamlılara yapılan uygulamayı 21’nci yüzyılda AIDS’li hastalara yapıyoruz. Bu hastalığın yalnızca cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğunu sanmak aslında fazlaca büyük bir kusur.” dedi.
Hasta şahıslar etiketlenmemeli ve tecrit edilmemeli
Bilhassa toplumda zannedildiği üzere ‘AIDS’li hastalar homoseksüeldir’ halinde bir etiketleme olmaması gerektiğini vurgulayan Dr. Songül Özer, “Daha doğrusu bir insanın HIV olumlu olduğunu öğrenmek, bilhassa de bu bir erkekse çabucak ‘homoseksüeldir o’ üzere bir yargıya ve etikete dönüşüyor. bu biçimde bir yanlış inanış var. Türkiye’deki olayların yüzde 80’lik kısmı erkeklerden oluşuyor. Lakin sanıldığı üzere HIV müspet olan adamların büyük bir kısmı homoseksüel değil. Bilakis AIDS daha epeyce heteroseksüel cinsel alaka ile bulaşıyor. Yani korunmasız bir biçimde erkek-kadın bağı ile bulaşıyor. Alakanın başından itibaren kondom denilen uygulama yapılırsa aslında bulaştırıcılık sıfırlanmasa da büyük ölçüde azalıyor. bu türlü bir uygulama yapılmadan gerçekleştirilen heteroseksüel cinsel bağlantı, AIDS’in en kıymetli bulaş yolu. HIV olumlu olduğunu öğrenilen şahsa bilhassa bu bir erkekse ‘homoseksüeldir’ üzere bir yaklaşım içerisinde olunmamalı. Bunun haricinde ‘Homoseksüel değilse bu biçimde unsur bağımlısıdır’ diyen yaklaşım da var. Husus bağımlısı olmak kıymetli bir bulaş sebebi zira damardan unsur kullananlarda ortak enjektör kullanması üzere bir uygulama var. Lakin maalesef rastgele bir ameliyatı gerçekleştirilmiş ve ameliyat sırasında denetimsiz bir kan eseri takılmış olan bireye de kan ve kan eserleri yoluyla AIDS’in geçebileceğini unutmamak lazım. hiç bir biçimde kişi etiketlenmemeli tecrit edilmemeli.” diye konuştu.
Sonuç doğrulaması için tekraren denetim testi yapılıyor
Enfeksiyon Uzmanı Dr. Songül Özer, HIV müspet olduğunu öğrenen kişinin birinci kademede kesinlikle bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına gidip onun programına dahil olması ve hiç bir biçimde doktorunun dediğinin dışına çıkmaması gerektiğini vurguladı ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Çünkü HIV’in bir kez müspet bulunması kâfi olmuyor. Bir kere daha doğrulama için tekraren denetim testleri yapıyoruz. Her HIV olumlu birebir değil. Kimisinin karaciğeri epey etkilenmiştir, kimisinin hiç etkilenmemiştir. Kimisinin bağışıklık sisteminin hücreleri büsbütün yok olmuştur, kimisinin epey az yok olmuştur. Yani kişinin hastalığının evresini öğrenmesi gerekiyor. Bütün bunları yapacak olan kişi enfeksiyon hastalıkları uzmanı ve biroldukça test ve biroldukca kan testi yapılacak. Sıhhat Bakanlığı’na bağlı olan eğitim ve araştırma hastanelerinde, üniversite hastanelerinde bunlar fiyatsız yapılıyor. O yüzden kesinlikle o hastanelerdeki enfeksiyon hastalıkları uzmanlarının programına dahil olsunlar, gereken bütün testleri yaptırsınlar, ilaçlarını tertipli kullansınlar.”
Yan tesirden dolayı tedavi yarım bırakılmamalı
Kullanılan ilaçların yan tesirleri olduğunu belirten Özer, “Bu ilaçlar rahatlıkla kullanılan ilaçlar değil. Bu yüzden hastaların bir kısmı bu ilaçları kullanmaya başlıyor ancak devam etmiyor. Bulantılar, baş ağrıları, çok halsizlik üzere yan tesirlerinden dolayı hasta tedaviyi bırakıyor. Bu tedavi esnasında karşılaşılan en berbat durum zira virüsü daha da güçlendirmiş oluyoruz. Bir öbür uygulamada ise artık HIV müspet olan annenin bebek doğurmasını engellemiyoruz, hastalığın bebeğe geçme ihtimali yüksek ancak annenin emzirmesini engellemeye çalışıyoruz. Annenin ya da hamile kişinin ilaç tedavisini kesmesinin en büyük yanılgı olduğunu söyleyebiliriz. Artık ilaç çeşidimiz epeyce fazla. Hamile olan bayanlarda kullanılan ve bebeğe ziyan vermeyen ilaçlar da var. O yüzden hamilelerin de anti-retroviral tedaviyi mutlaka kesmemesi gerekiyor fakat emzirmeyecekler ve olağan doğum yapmayacaklar. Kesinlikle sezaryen doğum yapmaları gerekiyor.” sözlerini kullandı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Kendine özel bariz bir belirtisi olmayan HIV virüsü, teşhis ve tedavisinde geç kalınması durumunda son evrede AIDS’e dönüşüyor. HIV virüsünün 8 – 15 yıl kadar hiç belirti göstermeyebildiğini belirten uzmanlar, belirtisiz devrin virüsün bedende çoğaldığı ve bulaştırıcılığın da azamî olduğu devir olması niçiniyle hastalığı tehlikeli hale getirdiğini vurguluyor. Uzmanlar, virüsün bilinenin bilakis yalnızca cinsel yolla bulaşmadığını ve hastaların ilaçlara fiyatsız ulaşabildikleri için kuşku duyduklarında vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşlarına başvurmalarını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Songül Özer, AIDS ve HIV hakkında değerlendirmelerde bulundu ve son derece değerli tavsiyeler paylaştı.
HIV1 daha yaygın görülüyor
HIV ve AIDS sözlerinin insanlarda baş karışıklığına yol açtığını belirten Enfeksiyon Uzmanı Dr. Songül Özer, “HIV nedir, AIDS nedir? İkisi tıpkı şey midir? Mikroorganizmanın, yani virüsün ismi HIV. AIDS ise bir sendromdur. Yani HIV taşıyan, bu mikroorganizmayı bedeninde bulunduran insanların, mikroorganizmayı aldıktan yıllar daha sonra bedenlerinde meydana gelen çeşitli enfeksiyonların oluşturduğu bir hastalık tablosuna verilen isim ise AIDS. özetlemek gerekirse mikroorganizma denildiğinde HIV’den, hastalıktan bahsetmek gerektiğinde de AIDS’ten bahsediyoruz. Bu ikisi içindeki fark budur. Bildiğimiz kadarıyla şu anda dünyada HIV1 ve HIV2 olmak üzere iki çeşit HIV var lakin daha fazlaca epidemiler yapan, yani salgın halinde görülen tipin HIV1 olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.
2019’da 25 bin kişi HIV virüsü taşıyordu
HIV’in ikinci tipinin daha epeyce Batı Afrika’da hudutlu kaldığını söz eden Özer, “Bütün dünyaya fazlaca fazla yayılmamış lakin HIV1 dünyada artık tüm ülkelerde görülebiliyor. 1984 yılında dünyada, 1985 yılında da Türkiye’de birinci hadise tespit edildi ve vakit içerisinde hadiseler artış gösterdi. Sıhhat Bakanlığı’nın Türkiye’de en son deklare ettiğı 2019 raporunda kan testiyle bakıldığında bedeninde bu mikrobu taşıyan kişi sayısının yaklaşık 25 bin civarında olduğu belirtiliyor. Hastalık 3 periyot halinde oluşuyor ve son devrine AIDS deniyor. AIDS niçinle tedavi bakılırsan şahısların de 2019 yılında yaklaşık 1900-2000 kişi civarında olduğu söyleniliyor.” sözlerini kullandı.
Hastalığa özgü bir belirti bulunmuyor
Dr. Songül Özer, insanların mikroorganizmayı bilinen en çok bulaş yolu olan cinsel yolla, kan ve kan eserleri yoluyla, organ nakli yoluyla yahut gebelikte HIV müspet olan annenin bebeğine aktarması yoluyla bedenlerine aldıklarını söylemiş oldu ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Bu mikroorganizma; teneffüs, yeme içme ve ağız yoluyla bedene girmez, girse de hastalık yapmaz. Bedene girdikten daha sonra çabucak belirti yapmaya başlıyor. 1 hafta 10 gün içerisinde bu hastalığa özgü belirtiler olmadığı için genel bir halsizlik, kırgınlık, yorgunluk, boğaz ağrısı yaşanıyor. kimi vakit yüksek ateş, nezle, grip hali üzere belirtiler olduğu için hastanın aklına HIV müspet olduğu yahut bu virüsü aldığı gelmiyor. Virüs bedene girdikten daha sonra kanda test edilebilir bir seviyeye gelmesi gerektiği için ortalama 3 ila 6 aylık bir süre geçmesi gerekiyor. Kişi bu süreç ortasında biriyle temas ettiğinde virüsü bulaştırır ancak kendi bedeninde da mikroorganizma sayısı az olduğu için bulaştırıcılığın ölçüsü az olur. Kanda tespit edilebilir seviyeye gelmesi aslında virüsün bedende olgunlaştığı manasına geliyor. Biz 6 ayı kesinlikle görmek isteriz. Kişi 3’ncü ayda negatifse temas ettiği kişinin de katiyetle HIV müspet biri olduğuna eminse kesinlikle 6. aydaki tespiti de görmek isteriz. 3’ncü ayda negatif çıktığında 6’ncı ayda da negatif çıkacak diye bir kural olmadığını söyleyebiliriz.”
Uzun vakit hiç belirti göstermeyebiliyor
Yaklaşık 8-15 yıl üzere uzun müddet hiç bir belirti görülmeyebildiğine dikkat çeken Özer, “Hastalığın tehlikeli olmasının niçini bundan kaynaklanıyor. Bu belirtisiz periyot aslında virüsün bedende çoğaldığı ve bulaştırıcılığın da azamî olduğu periyottur. İşte bu vakitte kişinin belirtisi olmadığı için toplumda yaygınlaşmaya başlıyor. Şayet korunma yollarını bilmez ve bu yollara uygun hareket edilmezse şahısta fırsatçı enfeksiyonlar başlıyor.” dedi.
HIV virüsü bedendeki T lenfositlerini tüketiyor
Enfeksiyon Uzmanı Dr. Songül Özer, HIV’in en kıymetli ziyanının bağışıklığı sağlayan bedendeki T lenfositlerini tüketmesi olduğunu söylemiş oldu ve kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Bu mikroorganizma lenfositleri tüketiyor. Yani lenfositlerin yalnızca HIV’e karşı değil, bütün mikroorganizmalara karşı olan yanıtını ortadan kaldırıyor. O yüzden AIDS’te hastaların mevti ortaya giren fırsatçı enfeksiyonlar niçiniyle gerçekleşiyor. Bir öteki deyişle HIV virüsü bedenin askerlerini tüketiyor. bu biçimde olunca HIV’i negatif olan insanlarda hayli yavaşça seyreden enfeksiyonlar, savunma sistemi bozulduğu için HIV olumlu olan şahıslarda vefata niye olan ağır enfeksiyonlara niye oluyor. O yüzden de bireyde geçmeyen ishaller, kilo kayıpları, önemli zatürreler ve tahminen sıradan bir nezle ya da grip yapacak olan mikroorganizma bu şahısta ağır zatürrelere niye olabiliyor. Örneğin bulantı ve kusmayla geçiştirilebilecek hastalık yapan bir virüs ya da bakteri, bu hastanın bedenine girdiğinde ağır ve geçmeyen, aylarca süren ishallere niye oluyor. Yani hastalık tablosu hayli ağırlaşıyor. Kimi fırsatçı enfeksiyonlar; ağız içerisinde yaralar, bedende açık yaralar, kanamalar kimi vakit epey önemli karaciğer, dalak, akciğer, böbrek tutulumları ve menenjit bile meydana getirebiliyor. Bu tablo olağan olarak hastanın bütün savunma sistemini güzelce bozuyor ve bu fırsatçı enfeksiyonlar da gereğince tedavi edilmezse maalesef hastayı kaybediyoruz. Natürel ki bu hayli geç tespit edilen yahut ortada rastgele bir biçimde doktora müracaat etmeyen, tedavi olmayan hastaların tablosu.”
Bütün ameliyatların öncesinde HIV testi yapılıyor
1986 yılında Sıhhat Bakanlığı’nın bulaştan korunma için epey değerli bir karar aldığını vurgulayan Dr. Songül Özer, “Bütün ameliyatlarda, ameliyat olmadan evvel bireye kan testi yapılarak bedeninde HIV virüsü taramasına başlandı. 8 – 15 yıllık bir süre belirtisiz ilerlediği için şahıslarda lakin şikayet olduğunda gelip test yaptırmasını beklemeden yapılan taramalarla HIV olumluluğu tespit edilebiliyor. Ameliyat olacak şahısların taranması, hem kişinin kendisi için tıpkı vakitte onu ameliyat edecek olan grubun sıhhati için epeyce kıymetli. Bulaştırıcılığı azaltmak için fazlaca değerli bir yol olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.
Virüse karşı artık daha epeyce ilaç üretiliyor
1990’lı yılların sonlarına yanlışsız artık engelleyemediğimiz ve bedenine bu mikrobu almış, kan testleriyle de müspet olduğu tespit edilmiş, artık fırsatçı enfeksiyonlar başlamış olan hastalar için iki, üç tane ilaç üretilmeye başlandığını belirten Özer, “Dünyadaki tüm bilim insanları bu hususta çalışıyor. Maalesef o periyotta hastaların ömür müddetlerini hayli uzatamıyorduk. Hastaya ‘Senin HIV testin olumlu çıktı’ dediğimizde, maalesef fazlaca ömrün kalmadı ve bu öleceksin demek üzere bir cümleydi. Ama bilhassa 2000’li yılların sonuna gerçek birfazlaca ilaç bir anda piyasaya sürüldü zira virüsün yapısını epey âlâ öğrendik. Virüsü fazlaca âlâ tanımak hem ilaç geliştirilmesi için tıpkı vakitte aşı çalışmaları için fazlaca değerli. Bu yüzden artık 2021 yılında elimizde birfazlaca anti-retroviral ilaç imkanımız var.” diye konuştu.
Hastalar ilaçlara fiyatsız erişebiliyor
Dr. Songül Özer, ‘Hastalar erken tarama testleri ile erkenden tespit edilebilirse ve bireyler de kendilerine kuşkulu rastgele bir temas hikayesi olduğunda çabucak bir tabibe müracaat ederek anti-HIV testi ile bedenlerinde antikor baktırırlarsa bu biçimde şüphesiz muvaffakiyet bahtı artıyor.’ dedi ve kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Bu durumda ilaçları da erken kullanmaya başlıyoruz. Hastanın hem ömrü uzuyor ve yaşadığı müddet boyunca ömür kalitesi artıyor. Yani fırsatçı enfeksiyonların önüne geçmiş oluyoruz. Bu anti-retroviral tedavide mikroorganizmaların sayısını yani HIV sayısını azaltmayı, fırsatçı enfeksiyonların başlamasını engellemeyi ve başladıysa olanları tedavi etmeyi amaçlıyoruz. Günümüzde mevcut olan ilaçlarla bunu büyük ölçüde başarıyoruz. Yani hastalarımız yüzde 100 hayatını kaybedecek diye bir kural yok. HIV ölümcül bir hastalık fakat muhakkak öldüren bir hastalık değil. Erken tespit edilirse ve gereğince gerçek ilaçlar kullanılırsa kurtulmak mümkün. Şu an Türkiye’de birfazlaca ülkede olmayan bir uygulama var. Anti-retroviral tedavi, Sıhhat Bakanlığı’nın geri ödeme kapsamında bulunuyor. Şayet bir tabibin muayenesi ve reçetesi kelam konusu ise hastalar bu sayede ilaçlara fiyatsız olarak erişebiliyorlar.”
Hastalık yalnızca cinsel yolla bulaşmıyor
Enfeksiyon hastalıkları uzmanlarının bir bakılırsavinin de HIV müspet olan şahısların morallerini yüksek tutmak ve onların toplumdan izole edilmemelerini de sağlamaya çalışmak olduğunu söz eden Özer, “HIV virüsünü taşıyan bir beşere sarılmakla, onunla kucaklaşmakla, tokalaşmakla, yanaklarından öpmekle, saçını okşamakla, birebir masada yemek yemekle, sohbet etmekle, birebir tuvaleti kullanmakla, birebir otobüste, otomobilde yahut trende seyahat yapmakla bulaşmadığını biliyoruz. Bu yüzden eski senelerda vebalılara ve cüzzamlılara yapılan uygulamayı 21’nci yüzyılda AIDS’li hastalara yapıyoruz. Bu hastalığın yalnızca cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğunu sanmak aslında fazlaca büyük bir kusur.” dedi.
Hasta şahıslar etiketlenmemeli ve tecrit edilmemeli
Bilhassa toplumda zannedildiği üzere ‘AIDS’li hastalar homoseksüeldir’ halinde bir etiketleme olmaması gerektiğini vurgulayan Dr. Songül Özer, “Daha doğrusu bir insanın HIV olumlu olduğunu öğrenmek, bilhassa de bu bir erkekse çabucak ‘homoseksüeldir o’ üzere bir yargıya ve etikete dönüşüyor. bu biçimde bir yanlış inanış var. Türkiye’deki olayların yüzde 80’lik kısmı erkeklerden oluşuyor. Lakin sanıldığı üzere HIV müspet olan adamların büyük bir kısmı homoseksüel değil. Bilakis AIDS daha epeyce heteroseksüel cinsel alaka ile bulaşıyor. Yani korunmasız bir biçimde erkek-kadın bağı ile bulaşıyor. Alakanın başından itibaren kondom denilen uygulama yapılırsa aslında bulaştırıcılık sıfırlanmasa da büyük ölçüde azalıyor. bu türlü bir uygulama yapılmadan gerçekleştirilen heteroseksüel cinsel bağlantı, AIDS’in en kıymetli bulaş yolu. HIV olumlu olduğunu öğrenilen şahsa bilhassa bu bir erkekse ‘homoseksüeldir’ üzere bir yaklaşım içerisinde olunmamalı. Bunun haricinde ‘Homoseksüel değilse bu biçimde unsur bağımlısıdır’ diyen yaklaşım da var. Husus bağımlısı olmak kıymetli bir bulaş sebebi zira damardan unsur kullananlarda ortak enjektör kullanması üzere bir uygulama var. Lakin maalesef rastgele bir ameliyatı gerçekleştirilmiş ve ameliyat sırasında denetimsiz bir kan eseri takılmış olan bireye de kan ve kan eserleri yoluyla AIDS’in geçebileceğini unutmamak lazım. hiç bir biçimde kişi etiketlenmemeli tecrit edilmemeli.” diye konuştu.
Sonuç doğrulaması için tekraren denetim testi yapılıyor
Enfeksiyon Uzmanı Dr. Songül Özer, HIV müspet olduğunu öğrenen kişinin birinci kademede kesinlikle bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına gidip onun programına dahil olması ve hiç bir biçimde doktorunun dediğinin dışına çıkmaması gerektiğini vurguladı ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Çünkü HIV’in bir kez müspet bulunması kâfi olmuyor. Bir kere daha doğrulama için tekraren denetim testleri yapıyoruz. Her HIV olumlu birebir değil. Kimisinin karaciğeri epey etkilenmiştir, kimisinin hiç etkilenmemiştir. Kimisinin bağışıklık sisteminin hücreleri büsbütün yok olmuştur, kimisinin epey az yok olmuştur. Yani kişinin hastalığının evresini öğrenmesi gerekiyor. Bütün bunları yapacak olan kişi enfeksiyon hastalıkları uzmanı ve biroldukça test ve biroldukca kan testi yapılacak. Sıhhat Bakanlığı’na bağlı olan eğitim ve araştırma hastanelerinde, üniversite hastanelerinde bunlar fiyatsız yapılıyor. O yüzden kesinlikle o hastanelerdeki enfeksiyon hastalıkları uzmanlarının programına dahil olsunlar, gereken bütün testleri yaptırsınlar, ilaçlarını tertipli kullansınlar.”
Yan tesirden dolayı tedavi yarım bırakılmamalı
Kullanılan ilaçların yan tesirleri olduğunu belirten Özer, “Bu ilaçlar rahatlıkla kullanılan ilaçlar değil. Bu yüzden hastaların bir kısmı bu ilaçları kullanmaya başlıyor ancak devam etmiyor. Bulantılar, baş ağrıları, çok halsizlik üzere yan tesirlerinden dolayı hasta tedaviyi bırakıyor. Bu tedavi esnasında karşılaşılan en berbat durum zira virüsü daha da güçlendirmiş oluyoruz. Bir öbür uygulamada ise artık HIV müspet olan annenin bebek doğurmasını engellemiyoruz, hastalığın bebeğe geçme ihtimali yüksek ancak annenin emzirmesini engellemeye çalışıyoruz. Annenin ya da hamile kişinin ilaç tedavisini kesmesinin en büyük yanılgı olduğunu söyleyebiliriz. Artık ilaç çeşidimiz epeyce fazla. Hamile olan bayanlarda kullanılan ve bebeğe ziyan vermeyen ilaçlar da var. O yüzden hamilelerin de anti-retroviral tedaviyi mutlaka kesmemesi gerekiyor fakat emzirmeyecekler ve olağan doğum yapmayacaklar. Kesinlikle sezaryen doğum yapmaları gerekiyor.” sözlerini kullandı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı