NASA, yeni sistemini tanıttı: Asteroitleri Dünya’ya çarpmadan evvel tespit edecek

Barcali

Active member
Katılım
14 Şub 2021
Mesajlar
1,145
Puanları
38
NASA, yeni sistemini tanıttı: Asteroitleri Dünya’ya çarpmadan evvel tespit edecek Sentry-II isimli program, uzay ajansının yakın Dünya asteroitlerini daha uygun değerlendirmesini sağlayacak. Bugüne kadar bu asteroitlerin yaklaşık 28 bini tespit edildi lakin her yıl yaklaşık 3 bin tane daha keşfediliyor.

NASA, birçok asteroidin gezegeni tehdit etmediğini ancak “gelecekte birinin Dünya’ya çarpma ihtimalinin büsbütün göz gerisi edilemeyeceğini” söylüyor.

NASA’nın Jet İtki Labaratuvarı’nda (JPL) çalışırken Sentry-II’nin geliştirilmesine öncülük eden Javier Roa Vicens, “Sentry’nin birinci versiyonu, neredeyse 20 yıldır faaliyette olan fazlaca yetenekli bir sistemdi” dedi.

Çok ustalıkla bir matematiğe dayanıyordu: Bir saatten kısa müddette, yeni keşfedilen bir asteroidin gelecek 100 yıl ortasındaki çarpma mümkünlüğünü emniyetli bir biçimde tespit edebilirdiniz, bu inanılmaz bir başarıydı.

Sentry-II, bu yetenekler üzerine konseyi ve NASA’nın çarpma ihtimali 10 milyonda bir olan asteroitlerin tüm potansiyel tesirlerini değerlendirmesine imkan tanıyor.

Birinci Sentry, kütle çekim kuvvetlerini ve bunların bir asteroidin yörüngesini nasıl etkileyeceğini takip edebiliyordu. Fakat mesela, Güneş’in ısısının niye olduğu, asteroidin bir tarafını ısıtan ve soğudukça küçük ölçüde bir itişe niçiniyet veren, Yarkovsky tesiri diye bilinen termal kuvvetler üzere başka faktörleri hesaba katamıyordu.

JPL’de navigasyon mühendisi olan ve bir daha Sentry-II’nin geliştirilmesinde rol oynayan Davide Farnocchia, “Sentry’nin Yarkovsky tesiriyle otomatikman başa çıkamaması bir kısıtlamaydı” diye konuştu.

Apophis, Bennu ya da 1950 DA asteroitleri üzere özel bir durumla her karşılaştığımızda karmaşık ve vakit alan manuel tahlilleri yapmak zorundaydık. Sentry-II yardımıyla artık bunu yapmak zorunda değiliz.

Birinci Sentry’nin kısıtlamaları, bir asteroidin en mümkün yörüngesine dair var iseyımlarda bulunacağı manasına geliyordu. Bu var iseyımlar, asteroidin gerçek yörüngesinden farklı olabiliyordu. Lakin Sentry-II, evvelki versiyon üzere var iseyımlara mecbur kalmadan uzaydaki binlerce rastgele gayesi modelleyebiliyor.

Farnocchia bu sürecin samanlıkta iğne aramaya benzediğini söylüyor. İğneler mümkün çarpışma senaryolarını ve samanlık da en mümkün yörüngeleri simgeliyor. Sentry iğneleri aramak için samanlığı binlerce defa karıştırırken, Sentry-II ise iğnenin nerede olduğunu tespit etmek için rastgele binlerce minik mıknatısı samanlığın üzerine fırlatıyor.

JPL’den bilim insanı Steve Chesley, “Sentry-II, epeyce çeşitli senaryolar içinden ufacık çarpma olasılıklarını bulma konusunda şahane bir ilerleme” dedi.

Gelecekte bir asteroid çarpmasının sonuçları hayli önemli olduğunda, bilgilerde gizlenen en ufak çarpma riskini bile tespit etmek işe yarayacak.

Kaynak: Independent Türkçe
 
Üst