Son yılların en derin güç krizi yeni başlıyor olabilir Avrupa, Ukrayna savaşı kaynaklı yaşanan güç kıtlığında yaklaşık 1 trilyon dolarlık güç maliyetiyle sarsılırken son on yılların en büyüğü olma potansiyeline sahip krizin yeni başlıyor olabileceği bedellendiriliyor.
Avrupa bu kış daha sonrası Rusya’dan epey az ya da hiç doğalgaz tedarik etmeden gaz rezervlerini doldurmak zorunda kalacak ve bu durumun tanker nakliyatında rekabeti ağırlaştırması bekleniyor.
Bölge ülkeleri sıvılaştırılmış doğalgaz ithal etmek için daha fazla tesisi devreye alsa da ABD ve Katar üzere ülkelerin ek üretim kapasitesinden sağlanacağı hesaplanan doğalgazın 2026 yılına dek hazır olmayacağı ve ötürüsıyla pazarın bu tarihe kadar sıkışık kalması bekleniyor. Bu durum yüksek güç maliyetlerinde kaçış olmayacağına işaret ediyor.
fevkalade hal senelerca sürebilir
Brüksel’deki fikir kuruluşu Bruegel hükümetlerin sağladığı 700 milyar doların üstünde yardım yardımıyla işletmelerin ve tüketicilerin zararın büyük kısmından kaçınmasını sağladığını fakat olağanüstü halin senelerca sürebileceğinin altını çiziyor.
Ülkelerin faiz oranlarını artırması ve yavaşlayan iktisatların resesyon yaşanması beklenen görünürken milyonlarca haneye ve işletmeye yapılacak yardımların uzun müddet sürdürülmesi mümkün görünmüyor.
S-RM Danışmanlık Yöneticisi Martin Devenish bahisle ilgili, “Kurtarma paketleri, hibeler üzere tüm faktörleri topladığınızda gülünç derecede büyük bir para ortaya çıkıyor. Önümüzdeki yıl hükümetlerin bu krizi yönetmesi fazlaca daha sıkıntı olacak” değerlendirmesinde bulundu.
AB ülkelerinin yarısı belirlenen borç limitlerini aşmış durumda
Avrupa’da hükümetlerin mali kapasiteleri hali hazırda zorlanmaya başladı. Avrupa Birliği’ne üye devletlerin yarısının borcu birliğin hudut limit olarak belirlediği Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 60 oranını aşmış durumda.
Bloomberg’in piyasa datalarını derleyerek ortaya çıkardığı 1 trilyon dolarlık ölçü, tüketici ve işletmeler için güç maliyetlerinin geldiği düzeye dikkat çekerken bu sayının bir kısmı sağlanan yardım programları ile dengelenmişti. Bruegel, Milletlerarası Para Fonu (IMF) tarafınca bu ay yayımlanan bir raporda yer verilen talep ve fiyat artışıyla varsayımlarıyla misal bir öngörüye sahip olduklarını belirtiyor.
Geçtiğimiz yaz rekor fiyatlara karşın yaşanan depoları doldurma yarışı arz üstündeki baskıyı şimdilik hafifçeletmiş görünse de dondurucu havalar bu kış Avrupa’nın güç sistemine birinci gerçek imtihanını yaşatacak. Alman güç şebeke otoritesi geçtiğimiz hafta kâfi gaz tasarrufu yapılmadığı ve tüketim düzeyleri de dahil olmak üzere beş kıymetli göstergeden ikisinin kritik düzeye ulaştığı ihtarında bulundu.
Tasarruf önlemlerine karşın 2023’te arzı açığı 27 milyar metreküp olabilir
Kısıtlı arz niçiniyle işletmeler ve tüketicilerden kullanımlarını azaltmaları istenirken Milletlerarası Güç Ajansı AB’nin bu yıl gaz talebini 50 milyar metreküp azaltmayı başardığını deklare etti. Öte yandan bölge Rus arzının sıfıra düştüğü ve Çin LNG ithalatının 2021 yılı düzeylerine döndüğü bir senaryoda 2023 yılı için hala 27 milyar metreküplük potansiyel bir açıkla karşı karşıya.
İsveç bankası SEB AB Emtia Başanalisti Bjarne Schieldrop, “Gaz arzı mutlak bir muhtaçlık ve Avrupa’da muhtemelen yaygın biçimde depolama uğraşlarına şahit olacağız. AB’de doğalgaz stoklarını doldurmak için yarış başladı” değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa Kurulu mümkün bir arz krizini önlemek için en az gayeler belirlemiş durumda. Buna göre 1 Şubat’a kadar ısınma döneminin sonuna kadar rezervlerin tükenmesi ihtimalinden kaçınmak için depolama tesislerinin en az yüzde 45 doluluk düzeyinde olması öngörülüyor. Kışın ılıman geçmesi durumunda ise gaye yüzde 55 düzeyinin üzerinde kalmak olarak belirlendi.
Asya’da soğuk hava ve ekonomik toparlanma rekabeti kızıştıracak
Avrupa’ya LNG ithalatı rekor düzeylere ulaşırken Almanya’da yeni yüzen LNG terminalleri açılmaya başladı. Hükümet takviyeli satın almalar sevkiyatların istikametini Çin’den Avrupa’ya çevirmesine yardımcı olsa da Asya’da mevsimin daha soğuk geçmesi ve Pekin idarenin Kovid kısıtlamalarını hafifçeletmesinin akabinde yaşanacak potansiyel bir kuvvetli ekonomik toparlanmanın bunu daha da zorlaştıracağı bedellendiriliyor.
China National Offshore Oil’e bağlı Institute of Energy Economics’e bakılırsa Çin’in 2023 yılı için doğalgaz ithalatının bu yıla nazaran yüzde 7 daha yüksek olacağı hesaplanıyor. Kamu sahipli şirket gelecek yıl LNG tedarikini teminat altına alma çalışmalarına başlarken ek kapasite alımları için Avrupa ile direkt rekabete girmiş durumda. Bu yıl Çin’in gaz talebinde yaşanan tarihi düşüşü global arzın yaklaşık yüzde 5’ine karşılık geliyor.
aynı vakitte Avrupa’nın tek sorunu Çin’den gelecek talep değil. Öbür Asya ülkeleri de daha fazla gaz tedarik etmeye hazırlanıyor. Bu yıl dünyanın en büyük LNG ithalatçı ülkesi olan Japonya, hükümetin alımları sübvanse etmesiyle bir arada stratejik bir rezerv oluşturmayı planlıyor.
Kamu takviyesi sürdürülebilir değil
Bu yıl Temmuz ayında 345 euro ile tepe yapan Avrupa vadeli gaz meblağları daha sonrasında megavat-saat başına 135 euro civarına geriledi. Bloomberg Economics Avrupa Başekonomisti Jamie Rush’a göre meblağların 210 euroya yükselmesi durumunda ithalat maliyetleri GSYİH’nın yüzde 5’ine ulaşabilir. Uzmanlar bu senaryonun daha evvel öngörülen yavaşça resesyonu derin ekonomik gerilemeye dönüştürmeye ve hükümetlerin yardım programlarını kesmesine sebep olabileceğini belirtiyor.
Yüksek güç maliyetleri bilhassa otomotivden kimyasallara kadar çeşitli eserleri ürütmek için uygun fiyatlı güce bağımlı olan Almanya üzere ülkeler için ABD ve Çin ile rekabet gücü yaşaması manasına geliyor.
Almanya’da düşük doğalgaz fiyatlarının mucidi olarak bilinen Massachusetts Amherst Üniversitesi Ekonomisti Isabella Weber önümüzdeki devirle ilgili, “Enerji fiyatlarındaki sert artışın potansiyel olarak fevkalade siyasi ve toplumsal yansımaları olacağı ve Alman iktisadının omurgasında yaşatacağı şok göz önüne alındığında, Alman hükümetinin müdahale etmesi önemlidir” değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa bu kış daha sonrası Rusya’dan epey az ya da hiç doğalgaz tedarik etmeden gaz rezervlerini doldurmak zorunda kalacak ve bu durumun tanker nakliyatında rekabeti ağırlaştırması bekleniyor.
Bölge ülkeleri sıvılaştırılmış doğalgaz ithal etmek için daha fazla tesisi devreye alsa da ABD ve Katar üzere ülkelerin ek üretim kapasitesinden sağlanacağı hesaplanan doğalgazın 2026 yılına dek hazır olmayacağı ve ötürüsıyla pazarın bu tarihe kadar sıkışık kalması bekleniyor. Bu durum yüksek güç maliyetlerinde kaçış olmayacağına işaret ediyor.
fevkalade hal senelerca sürebilir
Brüksel’deki fikir kuruluşu Bruegel hükümetlerin sağladığı 700 milyar doların üstünde yardım yardımıyla işletmelerin ve tüketicilerin zararın büyük kısmından kaçınmasını sağladığını fakat olağanüstü halin senelerca sürebileceğinin altını çiziyor.
Ülkelerin faiz oranlarını artırması ve yavaşlayan iktisatların resesyon yaşanması beklenen görünürken milyonlarca haneye ve işletmeye yapılacak yardımların uzun müddet sürdürülmesi mümkün görünmüyor.
S-RM Danışmanlık Yöneticisi Martin Devenish bahisle ilgili, “Kurtarma paketleri, hibeler üzere tüm faktörleri topladığınızda gülünç derecede büyük bir para ortaya çıkıyor. Önümüzdeki yıl hükümetlerin bu krizi yönetmesi fazlaca daha sıkıntı olacak” değerlendirmesinde bulundu.
AB ülkelerinin yarısı belirlenen borç limitlerini aşmış durumda
Avrupa’da hükümetlerin mali kapasiteleri hali hazırda zorlanmaya başladı. Avrupa Birliği’ne üye devletlerin yarısının borcu birliğin hudut limit olarak belirlediği Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 60 oranını aşmış durumda.
Bloomberg’in piyasa datalarını derleyerek ortaya çıkardığı 1 trilyon dolarlık ölçü, tüketici ve işletmeler için güç maliyetlerinin geldiği düzeye dikkat çekerken bu sayının bir kısmı sağlanan yardım programları ile dengelenmişti. Bruegel, Milletlerarası Para Fonu (IMF) tarafınca bu ay yayımlanan bir raporda yer verilen talep ve fiyat artışıyla varsayımlarıyla misal bir öngörüye sahip olduklarını belirtiyor.
Geçtiğimiz yaz rekor fiyatlara karşın yaşanan depoları doldurma yarışı arz üstündeki baskıyı şimdilik hafifçeletmiş görünse de dondurucu havalar bu kış Avrupa’nın güç sistemine birinci gerçek imtihanını yaşatacak. Alman güç şebeke otoritesi geçtiğimiz hafta kâfi gaz tasarrufu yapılmadığı ve tüketim düzeyleri de dahil olmak üzere beş kıymetli göstergeden ikisinin kritik düzeye ulaştığı ihtarında bulundu.
Tasarruf önlemlerine karşın 2023’te arzı açığı 27 milyar metreküp olabilir
Kısıtlı arz niçiniyle işletmeler ve tüketicilerden kullanımlarını azaltmaları istenirken Milletlerarası Güç Ajansı AB’nin bu yıl gaz talebini 50 milyar metreküp azaltmayı başardığını deklare etti. Öte yandan bölge Rus arzının sıfıra düştüğü ve Çin LNG ithalatının 2021 yılı düzeylerine döndüğü bir senaryoda 2023 yılı için hala 27 milyar metreküplük potansiyel bir açıkla karşı karşıya.
İsveç bankası SEB AB Emtia Başanalisti Bjarne Schieldrop, “Gaz arzı mutlak bir muhtaçlık ve Avrupa’da muhtemelen yaygın biçimde depolama uğraşlarına şahit olacağız. AB’de doğalgaz stoklarını doldurmak için yarış başladı” değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa Kurulu mümkün bir arz krizini önlemek için en az gayeler belirlemiş durumda. Buna göre 1 Şubat’a kadar ısınma döneminin sonuna kadar rezervlerin tükenmesi ihtimalinden kaçınmak için depolama tesislerinin en az yüzde 45 doluluk düzeyinde olması öngörülüyor. Kışın ılıman geçmesi durumunda ise gaye yüzde 55 düzeyinin üzerinde kalmak olarak belirlendi.
Asya’da soğuk hava ve ekonomik toparlanma rekabeti kızıştıracak
Avrupa’ya LNG ithalatı rekor düzeylere ulaşırken Almanya’da yeni yüzen LNG terminalleri açılmaya başladı. Hükümet takviyeli satın almalar sevkiyatların istikametini Çin’den Avrupa’ya çevirmesine yardımcı olsa da Asya’da mevsimin daha soğuk geçmesi ve Pekin idarenin Kovid kısıtlamalarını hafifçeletmesinin akabinde yaşanacak potansiyel bir kuvvetli ekonomik toparlanmanın bunu daha da zorlaştıracağı bedellendiriliyor.
China National Offshore Oil’e bağlı Institute of Energy Economics’e bakılırsa Çin’in 2023 yılı için doğalgaz ithalatının bu yıla nazaran yüzde 7 daha yüksek olacağı hesaplanıyor. Kamu sahipli şirket gelecek yıl LNG tedarikini teminat altına alma çalışmalarına başlarken ek kapasite alımları için Avrupa ile direkt rekabete girmiş durumda. Bu yıl Çin’in gaz talebinde yaşanan tarihi düşüşü global arzın yaklaşık yüzde 5’ine karşılık geliyor.
aynı vakitte Avrupa’nın tek sorunu Çin’den gelecek talep değil. Öbür Asya ülkeleri de daha fazla gaz tedarik etmeye hazırlanıyor. Bu yıl dünyanın en büyük LNG ithalatçı ülkesi olan Japonya, hükümetin alımları sübvanse etmesiyle bir arada stratejik bir rezerv oluşturmayı planlıyor.
Kamu takviyesi sürdürülebilir değil
Bu yıl Temmuz ayında 345 euro ile tepe yapan Avrupa vadeli gaz meblağları daha sonrasında megavat-saat başına 135 euro civarına geriledi. Bloomberg Economics Avrupa Başekonomisti Jamie Rush’a göre meblağların 210 euroya yükselmesi durumunda ithalat maliyetleri GSYİH’nın yüzde 5’ine ulaşabilir. Uzmanlar bu senaryonun daha evvel öngörülen yavaşça resesyonu derin ekonomik gerilemeye dönüştürmeye ve hükümetlerin yardım programlarını kesmesine sebep olabileceğini belirtiyor.
Yüksek güç maliyetleri bilhassa otomotivden kimyasallara kadar çeşitli eserleri ürütmek için uygun fiyatlı güce bağımlı olan Almanya üzere ülkeler için ABD ve Çin ile rekabet gücü yaşaması manasına geliyor.
Almanya’da düşük doğalgaz fiyatlarının mucidi olarak bilinen Massachusetts Amherst Üniversitesi Ekonomisti Isabella Weber önümüzdeki devirle ilgili, “Enerji fiyatlarındaki sert artışın potansiyel olarak fevkalade siyasi ve toplumsal yansımaları olacağı ve Alman iktisadının omurgasında yaşatacağı şok göz önüne alındığında, Alman hükümetinin müdahale etmesi önemlidir” değerlendirmesinde bulundu.