Spor dünyasının en büyük düşmanı doping Spor dünyasında sıkı önlemlere karşın doping hadiselerinin önüne geçilemiyor.
Çağdaş olimpiyatların kurucusu Pierre de Coubertin’in “Olimpiyatlardaki en değerli öge kazanmak değil, katılmaktır.” kelamının işaret ettiği spor kültürü, doping yüzünden her yıl daha fazla yıpranıyor.
Muvaffakiyetin getirdiği ekonomik kazanımlar, atletler ve onları yönlendiren antrenörler için doping yapmayı tetikleyen ögelerin başında geliyor.
İştirakçilere birinci olmanın değil, elinden gelenin en düzgününü yapmanın öğütlendiği olimpiyatlar da birfazlaca tertipte olduğu üzere endüstriyelleşen spor dünyasının gölgesinde kalmaktan kurtulamıyor.
PEKİN’DE YILDIZ ATLETTE DOPİNG
Doping olayları, barış, dostluk, kardeşlik, sevgi, hürmet üzere pahaları ön plana çıkarmak hedefiyle düzenlenen olimpiyatların sorunu olmaya devam ediyor.
Denetimler her geçen yıl daha fazla yapılıyor, biyolojik pasaport üzere dönem boyunca atletlerin kan ve idrar kıymetlerindeki farklılıklar müşahede altına alınıyor lakin sonuç bir daha de iç açıcı değil.
Çin’in başşehri Pekin’de düzenlenen 2022 Kış Olimpiyat Oyunları sırasında atletlerden alınan 2 bin 900 idrar ve kan örneği tahlil edilecek.
Sıkı önlemlere karşın Pekin’de yarışan yıldız atletlerden Kamila Valieva’nın yasaklı unsur kullandığı belirtildi.
Rusya Olimpiyat Komitesi ismine yarışan artistik buz pateninin 15 yaşındaki parlayan yıldızı Valieva, performansıyla grup kısmında ülkesine altın madalya getirdi. Lakin Valieva’nın yer aldığı bu disiplinde madalya merasiminin “yasal meseleler niçiniyle” ertelendiği açıklandı. ondan sonrasında ise Aralık 2021’de St. Petersburg kentinde düzenlenen Rusya Artistik Buz Pateni Şampiyonası sırasında Valieva’dan alınan numunede doping tespit edildiği duyuruldu.
Bu ortada Alp disiplininde uğraş eden İranlı Hüseyin Save Şemşeki ise Pekin 2022’de doping testi olumlu çıkan birinci atlet oldu.
PEKİN’DEKİ LABORATUVARIN KUŞKULU GEÇMİŞİ
Pekin’de 2 bin 900 doping testinin yapılacağı laboratuvar, geçmiş senelerda milletlerarası standartları karşılayamadığı sebebi öne sürülerek süreksiz kapatma cezası alan laboratuvarlar içinde bulunuyor.
Kelam konusu laboratuvar, çıkan yanlışlı test neticeleriyla Belaruslu Vadim Devyatovskiy ve Ivan Tsikhan’ın Pekin 2008’deki madalyalarının geri alınmasına niye oldu. ondan sonrasında Memleketler arası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) diskalifiye edilen iki atletin itirazlarını haklı bularak madalyalarını geri verdi.
Dünya Dopingle Gayret Ajansı (WADA) ise 2016 Rio Olimpiyat Oyunları’ndan 4 ay evvel Pekin’deki laboratuvarı süreksiz olarak kapattı.
SOÇİ’DE DEVLET DAYANAKLI DOPİNG
Son senelerda düzenlenen oyunlar içinde Soçi 2014, doping açısından en çok konuşulan tertip olarak dikkati çekti.
Rusya’daki kış oyunlarında bilhassa konut sahibi ülke atletlerinin epey fazla ceza alması, olimpiyat tarihinde dopingli çıkan atlet sayısının artmasına niye oldu.
WADA’nın devlet dayanaklı sistematik doping yaptığı nedeni öne sürülerek Rusya’ya 2015’te men cezası vermesinin akabinde bu ülkenin atletleri olimpiyat ve dünya şampiyonası seviyesinde biroldukca kıymetli tertipte bağımsız olarak madalya çabası vermek zorunda kaldı.
Rio 2016, Tokyo 2020, Pyeongchang 2018 ve Pekin 2022 ile dünya şampiyonalarının da ortalarında yer aldığı hayli sayıda kıymetli tertibe bağımsız katılan Rus sportmenler, podyum muvaffakiyetlerini ülkelerinin bayrağı ve ulusal marşıyla taçlandıramadı.
WADA, doping ihlali daha sonrasındaki süreçte gereken tedbirlerin alınmaması sebebi öne sürülerek Rusya’nın memleketler arası spor tertiplerinde yer almama cezasını 2019’un aralık ayında 4 yıl daha uzattığını duyurdu. Alınan kararla Rusya’nın ceza müddeti kısaltılarak 16 Aralık 2022 tarihine çekildi.
149 madalya iade edildi, en çok Rusların madalyalarına el konuldu
Olimpiyatlarda şu ana kadar 149 madalya, doping niçiniyle atletlerden geri alındı.
Madalyalarını geri veren atletlerin büyük kısmının Doğu bloku ülkelerinden olması dikkati çekti.
Rusya, 12’si altın, 20’si gümüş ve 14’ü bronz olmak üzere iade ettiği 46 madalyayla bu sıralamada başı çekti.
Ukrayna’nın (2 altın, 4 gümüş, 5 bronz) ve Belarus’un (2 altın, 3 gümüş, 6 bronz) 11’er, Kazakistan’ın (5 altın, 2 gümüş, 2 bronz) 9 madalyasına el konuldu.
Listede ABD 8, Bulgaristan 7, Türkiye 5, Çin, İspanya, Macaristan, Özbekistan, Romanya 4’er, İsveç, Ermenistan, Moldova 3’er, Almanya, Azerbaycan, Kuzey Kore, Yunanistan 2’şer madalyayla sıralandı.
YAZ OYUNLARI, KIŞ OYUNLARINA NAZARAN DAHA KİRLİ
Olimpiyat tarihinde 18 branşta doping yapan atletlerin madalyaları geri alındı.
Madalyalarını iade eden sportmenler, yaz oyunlarında 13, kış oyunlarında 5 branşta yarıştı.
Kelam konusu branşlar yaz oyunlarında atletizm, halter, güreş, bisiklet, binicilik, cimnastik, kano, atıcılık, çağdaş pentatlon, yüzme, boks, judo, kürek, kış oyunlarında kayaklı koşu, biatlon, bobsled, Alp disiplini ve curling oldu.
ATLETİZM VE HALTERDE 50’ŞER MADALYA İADE EDİLDİ
Olimpiyatlarda doping yapan madalyalı atletlere en çok rastlanan branşlar, atletizm ve halter olarak göze çarptı.
Atletizm (19 altın, 18 gümüş, 13 bronz) ve halter (14 altın, 14 gümüş, 22 bronz) branşlarında yarışan atletler, Memleketler arası Olimpiyat Komitesine (IOC) 50’şer madalya geri verdi.
Güreş 13, kayaklı koşu 9, bisiklet 5, binicilik ve biatlon 3’er, bobsled, cimnastik, kano, atıcılık ve çağdaş pentatlon 2’şer, yüzme, boks, judo, Alp disiplini, curling ve kürek birer madalyayla sıralandı.
ERKEKLERİN DAHA FAZLA MADALYASI GERİ ALINDI
Olimpiyatlar boyunca doping yapan sportmenler içinde erkekler, bayanlara oranla daha fazla madalya geri verdi.
İade edilen 149 madalyadan 80’i (29 altın, 23 gümüş, 28 bronz) erkek atletlerden alındı.
Bayan atletler ise 20 altın, 26 gümüş, 23 bronz olmak üzere 69 madalyayı geri vermek zorunda kaldı.
EL KONULDUKTAN daha sonra MADALYASI GERİ VERİLEN ATLETLER
Soçi 2014’te yarışan Rus atletler Alexander Legkov, Aleksandr Tretyakov, Maksim Vylegzhanin, Olga Vilukhina, Olga Fatkulina, Albert Demchenko, Elena Nikitina ve İsveçli Nicklas Backström, ceza verilmesine karşın madalyalarını geri almayı başardı.
Sydney 2000’de ABD’nin atletizm 4×100 ve 4×400 bayrak kadroları, Atina 2004’te Kolombiyalı Maria Luisa Calle, Pekin 2008’de Belaruslu Vadim Devyatovskiy ve Ivan Tsikhan’a madalyaları iade edildi.
OLİMPİYATLAR İÇİN GERİYE DÖNÜK TAHLİLLER YAPILDI
IOC, 2016 Rio Olimpiyatları öncesinde pak atletleri korumak ismine adımlar attı.
Pekin 2008 ve Londra 2012 başta olmak üzere atletler için geriye dönük doping tahlilleri gerçekleştirildi.
Açıklanan cezalar kararı, ortalarında Londra 2012’de altın madalya alan Yuliya Zaripova ve Tatyana Lysenko’nun da bulunduğu 47 isimden madalyalarını iade etmeleri istendi.
Çağdaş olimpiyatların kurucusu Pierre de Coubertin’in “Olimpiyatlardaki en değerli öge kazanmak değil, katılmaktır.” kelamının işaret ettiği spor kültürü, doping yüzünden her yıl daha fazla yıpranıyor.
Muvaffakiyetin getirdiği ekonomik kazanımlar, atletler ve onları yönlendiren antrenörler için doping yapmayı tetikleyen ögelerin başında geliyor.
İştirakçilere birinci olmanın değil, elinden gelenin en düzgününü yapmanın öğütlendiği olimpiyatlar da birfazlaca tertipte olduğu üzere endüstriyelleşen spor dünyasının gölgesinde kalmaktan kurtulamıyor.
PEKİN’DE YILDIZ ATLETTE DOPİNG
Doping olayları, barış, dostluk, kardeşlik, sevgi, hürmet üzere pahaları ön plana çıkarmak hedefiyle düzenlenen olimpiyatların sorunu olmaya devam ediyor.
Denetimler her geçen yıl daha fazla yapılıyor, biyolojik pasaport üzere dönem boyunca atletlerin kan ve idrar kıymetlerindeki farklılıklar müşahede altına alınıyor lakin sonuç bir daha de iç açıcı değil.
Çin’in başşehri Pekin’de düzenlenen 2022 Kış Olimpiyat Oyunları sırasında atletlerden alınan 2 bin 900 idrar ve kan örneği tahlil edilecek.
Sıkı önlemlere karşın Pekin’de yarışan yıldız atletlerden Kamila Valieva’nın yasaklı unsur kullandığı belirtildi.
Rusya Olimpiyat Komitesi ismine yarışan artistik buz pateninin 15 yaşındaki parlayan yıldızı Valieva, performansıyla grup kısmında ülkesine altın madalya getirdi. Lakin Valieva’nın yer aldığı bu disiplinde madalya merasiminin “yasal meseleler niçiniyle” ertelendiği açıklandı. ondan sonrasında ise Aralık 2021’de St. Petersburg kentinde düzenlenen Rusya Artistik Buz Pateni Şampiyonası sırasında Valieva’dan alınan numunede doping tespit edildiği duyuruldu.
Bu ortada Alp disiplininde uğraş eden İranlı Hüseyin Save Şemşeki ise Pekin 2022’de doping testi olumlu çıkan birinci atlet oldu.
PEKİN’DEKİ LABORATUVARIN KUŞKULU GEÇMİŞİ
Pekin’de 2 bin 900 doping testinin yapılacağı laboratuvar, geçmiş senelerda milletlerarası standartları karşılayamadığı sebebi öne sürülerek süreksiz kapatma cezası alan laboratuvarlar içinde bulunuyor.
Kelam konusu laboratuvar, çıkan yanlışlı test neticeleriyla Belaruslu Vadim Devyatovskiy ve Ivan Tsikhan’ın Pekin 2008’deki madalyalarının geri alınmasına niye oldu. ondan sonrasında Memleketler arası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) diskalifiye edilen iki atletin itirazlarını haklı bularak madalyalarını geri verdi.
Dünya Dopingle Gayret Ajansı (WADA) ise 2016 Rio Olimpiyat Oyunları’ndan 4 ay evvel Pekin’deki laboratuvarı süreksiz olarak kapattı.
SOÇİ’DE DEVLET DAYANAKLI DOPİNG
Son senelerda düzenlenen oyunlar içinde Soçi 2014, doping açısından en çok konuşulan tertip olarak dikkati çekti.
Rusya’daki kış oyunlarında bilhassa konut sahibi ülke atletlerinin epey fazla ceza alması, olimpiyat tarihinde dopingli çıkan atlet sayısının artmasına niye oldu.
WADA’nın devlet dayanaklı sistematik doping yaptığı nedeni öne sürülerek Rusya’ya 2015’te men cezası vermesinin akabinde bu ülkenin atletleri olimpiyat ve dünya şampiyonası seviyesinde biroldukca kıymetli tertipte bağımsız olarak madalya çabası vermek zorunda kaldı.
Rio 2016, Tokyo 2020, Pyeongchang 2018 ve Pekin 2022 ile dünya şampiyonalarının da ortalarında yer aldığı hayli sayıda kıymetli tertibe bağımsız katılan Rus sportmenler, podyum muvaffakiyetlerini ülkelerinin bayrağı ve ulusal marşıyla taçlandıramadı.
WADA, doping ihlali daha sonrasındaki süreçte gereken tedbirlerin alınmaması sebebi öne sürülerek Rusya’nın memleketler arası spor tertiplerinde yer almama cezasını 2019’un aralık ayında 4 yıl daha uzattığını duyurdu. Alınan kararla Rusya’nın ceza müddeti kısaltılarak 16 Aralık 2022 tarihine çekildi.
149 madalya iade edildi, en çok Rusların madalyalarına el konuldu
Olimpiyatlarda şu ana kadar 149 madalya, doping niçiniyle atletlerden geri alındı.
Madalyalarını geri veren atletlerin büyük kısmının Doğu bloku ülkelerinden olması dikkati çekti.
Rusya, 12’si altın, 20’si gümüş ve 14’ü bronz olmak üzere iade ettiği 46 madalyayla bu sıralamada başı çekti.
Ukrayna’nın (2 altın, 4 gümüş, 5 bronz) ve Belarus’un (2 altın, 3 gümüş, 6 bronz) 11’er, Kazakistan’ın (5 altın, 2 gümüş, 2 bronz) 9 madalyasına el konuldu.
Listede ABD 8, Bulgaristan 7, Türkiye 5, Çin, İspanya, Macaristan, Özbekistan, Romanya 4’er, İsveç, Ermenistan, Moldova 3’er, Almanya, Azerbaycan, Kuzey Kore, Yunanistan 2’şer madalyayla sıralandı.
YAZ OYUNLARI, KIŞ OYUNLARINA NAZARAN DAHA KİRLİ
Olimpiyat tarihinde 18 branşta doping yapan atletlerin madalyaları geri alındı.
Madalyalarını iade eden sportmenler, yaz oyunlarında 13, kış oyunlarında 5 branşta yarıştı.
Kelam konusu branşlar yaz oyunlarında atletizm, halter, güreş, bisiklet, binicilik, cimnastik, kano, atıcılık, çağdaş pentatlon, yüzme, boks, judo, kürek, kış oyunlarında kayaklı koşu, biatlon, bobsled, Alp disiplini ve curling oldu.
ATLETİZM VE HALTERDE 50’ŞER MADALYA İADE EDİLDİ
Olimpiyatlarda doping yapan madalyalı atletlere en çok rastlanan branşlar, atletizm ve halter olarak göze çarptı.
Atletizm (19 altın, 18 gümüş, 13 bronz) ve halter (14 altın, 14 gümüş, 22 bronz) branşlarında yarışan atletler, Memleketler arası Olimpiyat Komitesine (IOC) 50’şer madalya geri verdi.
Güreş 13, kayaklı koşu 9, bisiklet 5, binicilik ve biatlon 3’er, bobsled, cimnastik, kano, atıcılık ve çağdaş pentatlon 2’şer, yüzme, boks, judo, Alp disiplini, curling ve kürek birer madalyayla sıralandı.
ERKEKLERİN DAHA FAZLA MADALYASI GERİ ALINDI
Olimpiyatlar boyunca doping yapan sportmenler içinde erkekler, bayanlara oranla daha fazla madalya geri verdi.
İade edilen 149 madalyadan 80’i (29 altın, 23 gümüş, 28 bronz) erkek atletlerden alındı.
Bayan atletler ise 20 altın, 26 gümüş, 23 bronz olmak üzere 69 madalyayı geri vermek zorunda kaldı.
EL KONULDUKTAN daha sonra MADALYASI GERİ VERİLEN ATLETLER
Soçi 2014’te yarışan Rus atletler Alexander Legkov, Aleksandr Tretyakov, Maksim Vylegzhanin, Olga Vilukhina, Olga Fatkulina, Albert Demchenko, Elena Nikitina ve İsveçli Nicklas Backström, ceza verilmesine karşın madalyalarını geri almayı başardı.
Sydney 2000’de ABD’nin atletizm 4×100 ve 4×400 bayrak kadroları, Atina 2004’te Kolombiyalı Maria Luisa Calle, Pekin 2008’de Belaruslu Vadim Devyatovskiy ve Ivan Tsikhan’a madalyaları iade edildi.
OLİMPİYATLAR İÇİN GERİYE DÖNÜK TAHLİLLER YAPILDI
IOC, 2016 Rio Olimpiyatları öncesinde pak atletleri korumak ismine adımlar attı.
Pekin 2008 ve Londra 2012 başta olmak üzere atletler için geriye dönük doping tahlilleri gerçekleştirildi.
Açıklanan cezalar kararı, ortalarında Londra 2012’de altın madalya alan Yuliya Zaripova ve Tatyana Lysenko’nun da bulunduğu 47 isimden madalyalarını iade etmeleri istendi.